Za wypełnienie warunków ex ante odpowiadały Ministerstwo Środowiska oraz samorządy województw. Najważniejsze z nich to uchwalenie Krajowego Planu Gospodarki Odpadami 2022, aktualizacja wojewódzkich planów gospodarki odpadami oraz wprowadzenie jednolitych w całym kraju zasad selektywnej zbiórki odpadów w podziale na 5 frakcji (papier, metal, szkło, plastik, odpady biodegradowalne).
„Chcemy poprawić efektywność segregacji odpadów komunalnych, dlatego od 1 lipca na terenie całej Polski obowiązują jednolite zasady selektywnego zbierania odpadów. Ich określenie było jednym z warunków ex ante, którego spełnienie pozwoli na wykorzystanie unijnych funduszy na infrastrukturę gospodarki odpadami w wysokości 1,3 mld zł. Środki te mogą być przeznaczane na inwestycje ułatwiające obywatelom gospodarowanie odpadami, np. na budowę większej liczby punktów selektywnego zbierania odpadów komunalnych" – podkreśla Sławomir Mazurek, wiceminister środowiska.
Komisja Europejska zarekomendowała także zasady, jakie powinny być brane pod uwagę w procesie oceny wniosków o dofinansowanie inwestycji w ramach POIŚ oraz RPO:
- dofinansowanie funduszy UE do nowych instalacji termicznego przekształcania odpadów powinno być udzielane w dobrze uzasadnionych przypadkach, aby nie doprowadzić do przewymiarowania mocy przerobowych i nie zagrozić hierarchii sposobów postępowania z odpadami;
- dofinansowanie nie powinno być udzielane na budowę nowych instalacji mechaniczno – biologicznego przetwarzania odpadów lub na działania prowadzące do zwiększania mocy przerobowych istniejących instalacji;
- wdrożenie bez opóźnień systemu selektywnego zbierania odpadów w podziale na pięć frakcji, który obowiązuje od 1 lipca 2017 r., powinno być warunkiem wstępnym dla gmin, aby wnioskować o dofinansowanie z funduszy UE na inwestycję dotyczące gospodarki odpadami.
Komisja Europejska podkreśliła, że dofinansowanie ze środków UE inwestycji w obszarze gospodarki odpadami w województwie mazowieckim możliwe będzie dopiero po prawidłowym uchwaleniu wpgo wraz z planem inwestycyjnym czyli tym, który został pozytywnie zaopiniowany przez Ministra Środowiska.