Wiceministra Urszula Zielińska o renaturyzacji Odry

Najważniejsze informacje

• Prowadzimy stały monitoring stanu Odry, a także podjęliśmy międzyresortowe działania, które doprowadzą do systemowej poprawy jakości wody w rzece.
• Wykorzystujemy wszelkie dostępne środki zaradcze, żeby ograniczyć możliwość toksycznego zakwitu „złotej algi” w Odrze.
• Podejmujemy działania interwencyjne, na tu i teraz, ale rozpoczęliśmy też działania systemowe.
• We współpracy z innymi resortami tworzymy systemowe rozwiązania dla poprawy jakości wody w Odrze i Kanale Gliwickim.
• Rozmawiamy również z NGOsami, którym zależy na Odrze, bo temat ten wymaga współpracy i zaangażowania wielu stron.

Aktualna sytuacja na rzece Odrze

Jak podkreśliła wiceministra podczas konferencji “Perspektywy renaturyzacji w międzynarodowym dorzeczu Odry", która odbyła się 28 maja 2024 r. we Wrocławiu, resort klimatu i środowiska wykorzystuje wszelkie dostępne środki zaradcze, żeby ograniczyć możliwość toksycznego zakwitu „złotej algi” w Odrze. 

Wyzwania na rzece Odrze wciąż są bardzo duże. Obecnie musimy pilnie przygotować co najmniej dwie nowelizacje prawa wodnego, a także przejrzeć wiele decyzji, które zostały wydane przez ostatnie lata i je naprawić

– powiedziała. 

Wiceministra Urszula Zielińska zwróciła uwagę, że zgodnie z danymi monitoringu, ogólny poziom zagrożenia związany ze „złotą algą” jest obecnie wysoki dla rzeki Odry, a warunki hydrologiczne nie są korzystne.

Musimy dołożyć wszelkich starań, by katastrofa na Odrze z roku 2022 już nigdy się nie powtórzyła. Niestety to zagrożenie wciąż istnieje, bo sytuacja na Odrze jest dziś bardzo poważna

– zaznaczyła.

Podejmujemy działania interwencyjne, na tu i teraz – takie jak m.in. stały monitoring Odry. Zespół Zarządzania Kryzysowego MKiŚ ws. sytuacji na rzece Odrze, który spotyka się przynajmniej raz w tygodniu, na bieżąco wypracowuje rekomendacje oraz wnioski w obszarze zapobiegania, a także przeciwdziałania powstałym zagrożeniom

– dodała.

Monitoring Odry

Głównym narzędziem do monitorowania dynamiki rozwoju „złotej algi” jest monitoring interwencyjny przeprowadzony przez GIOŚ. Pozwala on śledzić dynamikę wzrostu „złotej algi” m.in. w Kanale Gliwickim oraz na rzece Odrze. 

Rezultatem monitoringu interwencyjnego jest analiza stopnia zagrożenia, która jest udostępniana do publicznej wiadomości. 

Prace nad rozwiązaniami systemowymi

Wiceministra Urszula Zielińska podkreśliła, że oprócz działań interwencyjnych MKiŚ rozpoczęło także działania systemowe.  

Wspólnie z resortami infrastruktury, przemysłu, aktywów państwowych i MSWiA intensywnie pracujemy nad rozwiązaniem przyczyn problemu, którym jest zasolenie i zanieczyszczenie wód. Prowadzone są analizy nad możliwościami zwiększenia retencji przez zakłady przemysłowe zlokalizowane w dorzeczu Odry i realizacją inwestycji w odsalanie wód kopalnianych. Są to działania długofalowe, rozłożone w czasie, ale konieczne dla poprawy sytuacji

– poinformowała.  

Renaturyzacja Odry

Zdaniem wiceministry można zauważyć korelację, polegającą na tym, że im mniej jest wody w rzece i im wolniej ona płynie tym szybszy jest rozwój algi. 

Ta poważna zależność potwierdza, że renaturyzacja rzeki, przyspieszenie jej biegu jest absolutnie kluczowym wymogiem do tego, by Odrę z powrotem oczyścić i zwiększyć jej odporność, a w konsekwencji zmniejszyć ryzyko powtórzenia katastrofy ekologicznej jak w 2022 roku

– zauważyła.