Barbara Baka
Zastępca Dyrektora Departamentu Programów Infrastrukturalnych
Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej
„Jako resort odpowiedzialny za politykę regionalną od dawna podejmujemy działania na rzecz rozwoju polskiej wsi. Jest ona jednym z priorytetów krajowej polityki rozwojowej. Przyjęta przez Radę Ministrów Krajowa Strategia Rozwoju Regionalnego 20230 zdefiniowała tzw. Obszary Strategicznej Interwencji (OSI), które zajmują istotne miejsce w prowadzonej przez rząd polityki rozwojowej oraz wobec których ma być adresowany szerszy rodzaj wsparcia, w tym wsparcie finansowe. Do obszarów OSI zostały zaliczone właśnie obszary wiejskie do których trafi szczególna pomoc. Zamiarem zdefiniowania OSI jest nie tylko reagowanie na deficyty i słabości, ale także wydobywanie i wzmacnianie potencjału, który dla danego obszaru jest właściwy, a który silnie i bezpośrednio oddziałuje na gospodarkę i dobrobyt polskich obywateli.
Narzędzia rozwojowe, którymi posługujemy się to między innymi udostępnianie finansowania publicznego, zarówno ze środków budżetu państwa, jak i Unii Europejskiej. Obok specjalnie przeznaczonego strumienia w obrębie unijnej polityki rolnej, również ogólnokrajowa Polityka Spójności ma postawione zadanie wspierania w sposób widoczny obszarów wiejskich. Środki unijne wspierały obszary wiejskie oraz ich mieszkańców już od momentu wstąpienia Polski do UE, ale szczególny cel otrzymały w już uruchomionej perspektywie finansowej 2021-2027. Polska podjęła zobowiązanie (operując zadeklarowanym budżetem) stosowania określonych narzędzi wdrożeniowych na rzecz inwestowania funduszy UE w obszarach wiejskich, w tym premiowanie na etapie selekcji inwestycji oraz dedykowane nabory/koperty finansowe. I mówimy o wszystkich sferach życia, gdzie fundusze UE są obecne, a więc strategicznej infrastruktury związanej z mobilnością, ochroną środowiska i klimatu, bezpieczeństwem energetycznym, innowacjami w rolnictwie, podnoszeniem kwalifikacji zawodowych oraz walką z ubóstwem i bezrobociem, nie zapominając o dostępie do służby zdrowia - kładąc nacisk na podstawową opiekę zdrowotną oraz rozwijając lokalne centra aktywności społecznej.
Ostatnie wydarzenia bezpośrednio związane z pandemią oraz pełna wyzwań sytuacja geopolityczna zmieniły perspektywę widzenia świata. Ponownie uświadamiamy sobie, co stanowi fundament oraz podstawową potrzebę. Bezpieczeństwo (jaskrawo widziane jako niezależność i samowystarczalność) żywnościowe i energetyczne to dobra strategiczne, które stanowią paliwo dla wszystkich społeczeństw i gospodarek, gdzie obszary wiejskie stanowią jeden z kluczowych filarów.
Z perspektywy funduszy UE chcemy widzieć obszary wiejskie nie tylko jako geograficzną przestrzeń lokalizacji strategicznych inwestycji w bezpieczeństwo energetyczne (w tym inwestycji liniowych), ale naszym priorytetem na okres 2021-2027 jest dalsze budowanie i rozwijanie energetyki prosumenckiej opartej na autokonsumcji i lokalnej niezależności. Dostrzegamy również i chcemy podjąć wyzwanie rozwoju nisko- i zeroemisyjnych gazów w oparciu o lokalny substrat (biogazownie, biometanownie). Spodziewany efekt synergii przyniesie nie tylko społeczne korzyści ograniczając nadal obecne ubóstwo energetyczne, ale także rozwinie przemysł i stworzy nowe miejsca pracy. Docelowo prowadząc nasz kraj w kierunku neutralności klimatycznej i budowania przyszłości dla następnych pokoleń”
