Od jutra na terenie całego kraju będzie obowiązywał jednolity system segregacji odpadów. Od tej pory będziemy je dzielić na cztery frakcje: papier, szkło, metale i tworzywa sztuczne i bioodpady. „Dla wielu Polaków nie będzie to żadna rewolucja, bo już w około 50% gmin odpady są zbierane w ten sposób” – podkreślił Sławomir Mazurek, wiceminister środowiska podczas konferencji prasowej, która odbyła się 30 czerwca 2017 r. w Wieluniu.
Jak będziemy segregować śmieci od 1 lipca?
Od 1 lipca w całej Polsce odpady komunalne będą dzielone na cztery frakcje. Do pojemnika/worka niebieskiego trafi papier, do zielonego – szkło (z możliwością rozdzielenia na szkło bezbarwne – biały i szkło kolorowe – zielony pojemnik/worek), do żółtego – metale i tworzywa sztuczne, a do brązowego – odpady ulegające biodegradacji.
„Chcemy poprawić efektywność segregacji odpadów, dlatego wprowadzamy standardy selektywnej zbiórki odpadów, które będą jednolite dla całej Polski. Dzięki temu zyskamy dobrej jakości surowiec, który będzie mógł trafić do recyklingu. Pamiętajmy, że Polska do roku 2020 musi osiągnąć 50 proc. recyklingu odpadów komunalnych. Obecnie wynosi on zaledwie 26 proc. A to właśnie właściwa segregacja jest wstępem do recyklingu” – podkreśla Sławomir Mazurek, wiceminister środowiska.
Okresy przejściowe
Na wymianę lub dostosowanie pojemników na te we właściwych kolorach gminy będą miały pięć lat, tj. maksymalnie do 30 czerwca 2022 r. Natomiast warunek oznakowania dotychczas obowiązujących pojemników będzie musiał być spełniony w terminie 6 miesięcy od dnia wejścia w życie jednolitego Systemu Segregacji Odpadów.
Ministerstwo Środowiska wprowadziło również okres przejściowy ze względu na konieczność wygaszenia już obowiązujących umów z firmami odbierającymi odpady. Oznacza to, że wprowadzenie nowych zasad segregacji odpadów w poszczególnych gminach, będzie odbywało się w terminach uzależnionych od czasu zakończenia tych umów, lecz nie dłużej niż do 30 czerwca 2021 r.
”Z deklaracji, jakie mamy, większość gmin, widząc możliwości w zakresie pozyskania środków na gospodarkę odpadami, będzie starała się jednak dość szybko w ten system włączyć” – podkreśla wiceminister Mazurek.
Segregacja a wymogi UE
Jednym z powodów wprowadzenia nowych regulacji jest konieczność zwiększenia przez Polskę poziomu odpadów poddawanych recyklingowi. W 2020 r., zgodnie z unijnymi regulacjami, Polska musi uzyskać 50-proc. poziom recyklingu i przygotowania do ponownego użycia: papieru, metali, tworzyw sztucznych i szkła. Tymczasem w 2014 i 2015 roku poziom recyklingu tych czterech frakcji odpadów komunalnych w Polsce, czyli głównie tych pochodzących z naszych domów, wyniósł zaledwie 26 proc. Przykład gminy Wieluń pokazuje, że dzięki właściwej segregacji można osiągnąć dobre wyniki recyklingu (38 proc.).
Nieosiągnięcie w 2020 r. wymaganych przez UE poziomów recyklingu będzie skutkowało nałożeniem na Polskę wysokich kar finansowych. Brak jednolitych zasad selektywnego zbierania odpadów określonych w rozporządzeniu Ministra Środowiska groziłby utratą unijnych funduszy na gospodarkę odpadami w wysokości ok. 1,3 mld euro. Tymczasem środki te są przeznaczane na inwestycje ułatwiające obywatelom gospodarowanie odpadami, np. na budowę większej liczby punktów selektywnego zbierania odpadów komunalnych.
Gospodarka o obiegu zamkniętym
Zwiększenie m.in. takich działań jak recykling i ponowne użycie produktu przynosi korzyści zarówno dla środowiska, jak i gospodarki, m.in. w postaci oszczędności surowców czy mniejszej ilości odpadów.
Gospodarka o obiegu zamkniętym (GOZ) to koncepcja gospodarcza, zgodnie z którą produkty, materiały oraz surowce powinny pozostawać w gospodarce tak długo, jak jest to możliwe. Tym samym wytwarzanie odpadów powinno być zminimalizowane. Idea ta uwzględnia wszystkie etapy cyklu życia produktu, począwszy od jego projektowania, produkcję, konsumpcję, zbieranie odpadów oraz ich zagospodarowanie. GOZ stanowi odejście od gospodarki linearnej. Istotne jest, aby wytworzone odpady były traktowane jako surowce wtórne, a nie jako ostatni etap cyklu życia.
Ministerstwo Środowiska, przy finansowym wsparciu Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, przygotowało Pilotażowy program priorytetowy GOZ.Wieluń jest jedną z pięciu gmin, które uczestniczą w programie pilotażowym, którego celem jest wypracowanie przez gminy dobrych praktyk w zakresie gospodarki o obiegu zamkniętym”– powiedział wiceminister Sławomir Mazurek.
„Polska chce dawać przykład i być liderem tego procesu. Jest to szansa na dynamiczny rozwój kraju, szczególnie pod względem ekonomicznym, z jednoczesnym poszanowaniem środowiska naturalnego” – dodał.
***
Szczegółowe informacje nt. jednolitego systemu segregacji odpadów, który będzie obowiązywał od 1 lipca 2017 r., dostępne są na stronie naszesmieci.mos.gov.pl(link otwiera się w nowym oknie).
Aby ułatwić segregację odpadów według nowego systemu, Ministerstwo Środowiska przygotowało specjalne grafiki na kosze na śmieci. Można je pobrać ze strony naszesmieci.mos.gov.pl(link otwiera się w nowym oknie).