Nowelizacje ustaw o odpadach oraz o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi przyjęte przez rząd

Projekt ustawy o zmianie ustawy o odpadach oraz ustawy o zmianie ustawy o odpadach oraz niektórych innych ustaw (UC23)

Projekt ustawy wprowadza zmiany w zakresie organizacji systemu segregowania odpadów budowlanych i rozbiórkowych (odpady BiR) w celu uelastycznienia organizacji przez przedsiębiorców segregacji odpadów budowlanych i rozbiórkowych oraz wyeliminowania zgłaszanych przez branżę wątpliwości interpretacyjnych. Ponadto, nowe przepisy umożliwią przekazywanie organom administracji, m.in. gminom środków z rezerwy celowej budżetu państwa w ramach dofinansowania na usuwanie nielegalnie zdeponowanych odpadów, które zagrażają życiu i zdrowiu ludzi lub środowisku.

Najważniejsze rozwiązania

• Stworzenie jednolitego systemu selektywnej zbiórki odpadów BiR stanowi uelastycznienie podejścia do segregacji odpadów budowlanych i rozbiórkowych, co powinno przyczynić się do ułatwienia i zwiększenia poziomu ich segregacji.
• Projektowana zmiana przepisów umożliwi przekazanie odpadów budowlanych i rozbiórkowych innemu uprawnionemu podmiotowi, który przejmie obowiązek ich wysegregowania poza miejscem ich wytworzenia (poza źródłem wytworzenia).
• Jednocześnie określono, że przekazanie odpadów budowlanych i rozbiórkowych innemu uprawnionemu podmiotowi nie zwolni całkowicie wytwórcy odpadów budowlanych i rozbiórkowych z odpowiedzialności za wykonanie obowiązku wysegregowania.
• Ponadto, nowe przepisy umożliwią przekazywanie właściwym organom administracji środków finansowych z rezerwy celowej budżetu państwa w ramach dofinansowania na usuwanie nielegalnie zdeponowanych odpadów, które zagrażają życiu i zdrowiu ludzi lub środowisku.
• Projektowany przepis ma charakter epizodyczny (jego okres obowiązywania przewidziano na lata 2025-2027) i ma on stanowić uzupełniające źródło finansowania zadania usuwania nielegalnie zdeponowanych odpadów, w przypadku dostępności środków z rezerwy celowej.
• Nowe przepisy mają wejść w życie 1 stycznia 2025 roku.

Projekt ustawy o zmianie ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi oraz niektórych innych ustaw (UD45)

Projekt doprecyzowuje przepisy dotyczące wydawania, cofania i zmieniania zezwolenia na prowadzenie systemu kaucyjnego, który w przyszłym roku będzie obowiązywał w Polsce. Nowe przepisy przewidują także m.in. wprowadzenie zamkniętego obiegu kaucji oraz znoszą obowiązek zbierania w systemie opakowań po mleku i napojach mlecznych. Wprowadzony zostanie ponadto obowiązek przyjmowania przez sklepy szklanych opakowań wielokrotnego użytku, jeśli w danym miejscu sprzedawane są takie napoje.

Zgodnie z decyzją Rady Ministrów, aby jednostki handlowe miały czas na dostosowanie się do nowych przepisów, system kaucyjny będzie obowiązywał nie wcześniej niż od 1 października 2025 roku.

Najważniejsze rozwiązania

• Stworzony zostanie tzw. zamknięty system obiegu kaucji. Chodzi o pobieranie kaucji w całym łańcuchu dystrybucji, co przyczyni się do uszczelnienia systemu i zapewnienia monitorowania przepływów kaucji.
• Rozwiązanie wyeliminuje możliwość defraudacji kaucji oraz problemy z jej rozliczeniem. Zagwarantuje także poprawne rozliczanie się operatorów z jednostkami handlu detalicznego, zapewniając prawidłowe funkcjonowanie systemu.
• W każdej gminie wprowadzony zostanie wymóg funkcjonowania co najmniej jednego stacjonarnego punktu odbierania opakowań i odpadów opakowaniowych w ramach systemu kaucyjnego.
• Rozwiązanie umożliwi objęcie terytorium całego kraju systemem odbioru opakowań i odpadów opakowaniowych, co zapewni użytkownikom powszechny i równy dostęp.
• Wszystkie sklepy (także te, o powierzchni poniżej 200 m2) będą musiały przyjmować szklane opakowania wielokrotnego użytku, jeśli w danym miejscu sprzedawane są napoje w takich opakowaniach.
• W ramach systemu kaucyjnego nie będzie obowiązku zbiórki opakowań po mleku i produktach mlecznych.
• Wprowadzona zostanie harmonizacja oznakowania logotypem systemu kaucyjnego.
• Wojewódzki inspektor ochrony środowiska będzie kontrolował tzw. podmioty reprezentujące, czyli firmy, które prowadzą systemy kaucyjne w imieniu przedsiębiorców wprowadzających napoje w opakowaniach.
• Prowadzenie kontroli przyczyni się do zapewnienia, że systemy zostały przygotowane prawidłowo i funkcjonują zgodnie z udzielonym zezwoleniem.
• Kontrole prowadzone będą przed i po uruchomieniu systemu.
• Obowiązek realizacji poziomów zbiórki w systemie kaucyjnym oraz związany z tym obowiązek poboru i zwrotu kaucji przy przyjmowaniu pustych opakowań będą obowiązywały nie wcześniej niż od 1 października 2025 roku.