Polska delegacja, na czele z minister klimatu i środowiska Anną Moskwą, wzięła udział w otwarciu 66. Konferencji Generalnej Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej (MAEA), która odbyła się 26 września 2022 r. w Wiedniu. Tematem obrad były bezpieczeństwo nuklearne, rozwój energetyki jądrowej oraz zagrożenia dla bezpieczeństwa jądrowego, wywołane przez agresję militarną Rosji na Ukrainę.
Z uwagi na bieżącą sytuację w Ukrainie, w trakcie posiedzenia podniesione zostały kwestie zagrożeń dla bezpieczeństwa jądrowego wywołanych przez agresję militarną Rosji na Ukrainę oraz wezwanie Rosji do wycofania wojsk z okupowanej Zaporoskiej elektrowni jądrowej i innych obiektów jądrowych.
W czasie, kiedy tu obradujemy tereny Ukrainy są zajęte przez rosyjskie wojska. Żądamy derusyfikacji okupowanych terenów i ich pełnej demilitaryzacji. Do tego czasu Rosja powinna być zawieszona jako członek MAEA. Jeżeli Federacja Rosyjska nie spełni tych warunków, powinna zostać wyrzucona z organizacji
– powiedziała minister Anna Moskwa.
Z całą mocą potępiamy te agresywne działania. Wzywamy Rosję do natychmiastowego wdrożenia uchwał Rady Gubernatorów MAEA, zainicjowanych wspólnie przez Polskę i Kanadę, w tym ostatniej, przyjętej przez Radę 15 września 2022 r., o zaprzestaniu wszelkich działań militarnych skierowanych przeciwko elektrowni jądrowej w Zaporożu i wszelkim innym obiektom jądrowym na terytorium Ukrainy
– dodała.
Szefowa resortu klimatu i środowiska dodała również, że Polska popiera wszelkie działania na rzecz utworzenia strefy bezpieczeństwa i ochrony jądrowej wokół zaporoskiej elektrowni jądrowej.
Ponawiam moje wezwanie do zawieszenia Federacji Rosyjskiej jako członka MAEA
– zaapelowała minister Moskwa.
Na marginesie konferencji odbyły się również spotkania bilateralne z delegacjami Kanady, Korei, Francji, Ukrainy, Arabii Saudyjskiej oraz USA. Podczas spotkań omówiono kwestie europejskiego i krajowego bezpieczeństwa energetycznego w kontekście nadchodzącej zimy oraz dynamicznej sytuacji na rynkach energii. Podczas spotkań poruszono tematy dotyczące sytuacji na Ukrainie oraz działań Rządu RP związanych z budową elektrowni jądrowych w Polsce.
Podczas spotkania minister Anny Moskwy z amerykańską sekretarz ds. energii Jennifer Granholm omówiono wspólne działania wspierające niezależność Ukrainy podejmowane na forum Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej.
W tej organizacji chodzi o wolność i solidarność. To teraz nasz wspaniały egzamin, test wiarygodności. Historia nas osądzi. Czas zacząć działać!
– powiedziała podczas spotkania minister klimatu i środowiska Anna Moskwa.
Podczas konferencji miało także miejsce podpisanie porozumienia o współpracy (Memorandum of Understanding) między Państwową Agencją Atomistyki (PAA) a Komisją Dozoru Jądrowego USA (US Nuclear Regulatory Commission).
Memorandum podpisali Prezes PAA Łukasz Młynarkiewicz i Christopher Hanson, Przewodniczący Komisji Dozoru Jądrowego USA.
Konferencja Generalna jest największym globalnym wydarzeniem jądrowym. Służy ona, obok wzmocnienia światowej architektury bezpieczeństwa jądrowego, rozwojowi współpracy międzynarodowej w dziedzinie pokojowego wykorzystania energii jądrowej. Równolegle z sesją plenarną odbywa się szereg wydarzeń towarzyszących oraz prowadzone są rozmowy bilateralne między krajami zainteresowanymi rozwojem kontaktów dwustronnych w energetyce jądrowej.