Opinia do zmian w "Rolnictwie ekologicznym"

W odpowiedzi na projekt rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi zmieniającego rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania pomocy finansowej w ramach działania „Rolnictwo ekologiczne” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020, samorząd rolniczy wskazał, że projekt przewiduje zwiększenie obsady zwierząt z 0,3 DJP/ha do 0,5 DJP/ha  dla pakietów 6 i 12 oraz 5 i 11.

Zawnioskowano o pozostawienie dopłat do TUZ i płatności paszowych przy dotychczasowej obsadzie 0,3 DJP/ha ponieważ trzeba mieć na względzie fakt, ze coraz mniej gospodarstw ekologicznych decyduje się na produkcję zwierzęcą, ze względu na brak możliwości sprzedaży zwierząt ekologicznych, coraz większe są zaostrzenia i wymagania wynikające z posiadania produkcji zwierzęcej, nastepuje przymusowa likwidacja stad (ASF). Gospodarstwa ekologiczne prowadzą swoją produkcję ekstensywnie, nie uzyskują wysokich plonów i często mają problemy z wykarmieniem zwierząt przy spełnieniu minimalnej obsady zwierząt 0,3 DJP/ha. Przykładem takiej sytuacji jest susza z 2018 r., gdzie gospodarstwa ekologiczne miały bardzo poważne problemy z zapewnieniem paszy dla zwierząt w swoich gospodarstwach przy ekstensywnej metodzie uprawy. Gospodarstwa ekologiczne w większości to gospodarstwa rodzinne, są małe i rozdrobnione, a hodowla zwierząt na poziomie kilku sztuk jest nie opłacalna. Podwyższenie współczynnika z 0,3 do 0,5 DJP spotęguje te problemy.

W przypadku realizacji zobowiązań rolno-środowiskowo-klimatycznych w zakresie wariantów botanicznych i ptasich, o użytkowaniu kośnym, trwałe użytki zielone objęte tym zobowiązaniem nie powinny być wliczane do powierzchni służącej do wyliczania niezbędnej obsady zwierząt, gdzie ekspert przyrodniczy często  nie dopuszcza wypasu zwierząt. Bardzo często są to łąki nadrzeczne, bagienne, o bardzo słabej jakości. Pasza z tych łąk nie nadaje się do skarmiania zwierząt i zazwyczaj jest stosowana jako ściółka. Naszym zdaniem, łąki te nie powinny być brane pod uwagę przy obliczaniu DJP. Inaczej sytuacja wygląda w przypadku pastwiskowego lub kośno-pastwiskowego użytkowanie łąk. 

Warunkiem uzyskania płatności ekologicznej jest udokumentowanie wytworzenia plonu w ramach Pakietów 1-3, 7-9 oraz wariantu 4 i 10. Należy udokumentować wytworzenie w ramach każdego pakietu (wariantu) produktu rolnictwa ekologicznego na poziomie 30%. Obecnie proponuje się ściślejsze powiązanie tych płatności z produkcją. Proponuje się udokumentowanie produkcji do poszczególnych gatunków uprawianych w gospodarstwie nie jak obecnie do grupy roślin.

W opinii samorządu rolniczego należy pozostać przy udokumentowaniu wytworzenia plonu na poziomie 30% do grupy roślin (zbożowe, warzywne , zielarskie..) a nie do poszczególnych gatunków roślin uprawianych w gospodarstwie. Nawiązując to tego, że gospodarstwa ekologiczne są w większości małe i gospodarują na glebach słabszych udokumentowanie plonu do każdego gatunku może być bardzo trudne. Gospodarstwa te często uprawiają ze względu na swoją specyfikę dużo różnych gatunków roślin na małych powierzchniach. Wymóg udokumentowania plonu do każdej uprawy, w żaden sposób nie wpłynie na zwiększenie towarowej produkcji ekologicznej, a utrudni rolnikom w znacznym stopniu prowadzenie produkcji  i zwiększy  niepotrzebnie dokumentacje.

Kolejnym problemem dla gospodarstw ekologicznych jest uzupełnianie nasadzeń drzew i krzewów owocowych kwalifikowanym materiałem szkółkarskim. Rolnik który poniósł już koszty zakładając plantację owocową zakupując  zgodnie z rozporządzeniem materiał kwalifikowany CAC. Należy dać możliwość rolnikowi posiadającemu już na swojej plantacji dobry materiał do uzupełnienia obsady (wypadów) tam gdzie to możliwe swoimi sadzonkami.