Projekt Gminy Sanok pn. “BIOOGRODY szansą dla przyrody” z realizacją w miejscowości Załuż otrzymał dofinansowanie w ramach XI edycji konkursu Fundusz Naturalnej Energii, ogłoszonego przez Operatora Gazociągów Przesyłowych GAZ-SYSTEM S.A.
Głównym celem projektu Gminy Sanok jest wzrost świadomości społecznej na temat różnorodności biologicznej, edukacja w tej dziedzinie w powiązaniu ze zmianami klimatycznymi i ekonomiczną wartością ekosystemów, a także wytworzenie modelowej infrastruktury będącej przykładem zachowania zrównoważonego ekosystemu.
Znaczna część dzieci, młodzieży i osób dorosłych nie posiada wystarczającej wiedzy w zakresie bioróżnorodności, a co za tym idzie nie zdaje sobie sprawy, że jej zachowanie daje czyste powietrze, wodę, dobrej jakości glebę i zapylanie upraw, ponadto pomaga walczyć ze zmianą klimatu, a także ogranicza skutki katastrof naturalnych. dodatkowo brakuje „modelowej infrastruktury” w postaci np. ogrodów sensorycznych, deszczowych lub kieszonkowych opartych o rodzime nieinwazyjne gatunki roślin, które doskonale zachowują bioróżnorodność obszaru. Te „naturalne enklawy” są bardzo skuteczną formą przekazu wiedzy w społeczeństwie ukazując jak niewiele trzeba zrobić, aby poprawić stan środowiska naturalnego.
W ramach realizacji projektu przeprowadziliśmy działania:
Ogród sensoryczny – Biofilia Skwer w Załużu: objęła wykonanie prac ogrodniczych i montażowych, w efekcie których powstał ogród sensoryczny zgodny z nurtem biofilii oraz proekologicznym. Pochodzące z greckiego BIOS ” oznacza życie” i PHILIA “miłość”, Biophilia to termin, który dosłownie opisuje miłość do życia i wyraża etos utrzymania i rozwój życia ludzkiego we wszystkich wymiarach.
Miejscem realizacji projektu jest skwer z placem zabaw w miejscowość Załuż (działka o nr ewid. 35/2 obręb Załuż), który jest świetnym miejscem na podjęcie działań zgodnych z nurtem biofilii oraz proekologicznym. To park gminny, z którego korzysta kilka pokoleń społeczności wiejskiej.
Prace ogrodnicze objęły wykonanie rabat borówkowo-wrzosowej, z pęcherznicą oraz rabaty pożytecznej dla pszczół. Przy wykonaniu rabat przeporwadziliśmy także niezbędne prace ziemne tj. wykopywanie, sadzenie, montaż obrzeży typu ekobord, położenie agrowłókniny, wysypanie rabat torfem i korą sosnową, montaż poidełka dla ptaków, hoteli dla owadów oraz tabliczek informacyjnych. Istniejące rabaty zostały przebudowane tak aby stanowiły pożytek dla owadów w różnych porach roku. Dosadzone zostały rośliny miododajne i stanowiące pożytek dla owadów.
„BIO-MAJÓWKA”: impreza plenerowa dla dzieci i młodzieży ze Szkoły Podstawowej w Załużu oraz kadry pracowniczej, miała formę pikniku plenerowego, podczas którego przyrodnik/ekolog przeprowadził prelekcję ekologiczną. Podczas spotkania uczestnicy dowiedzieli się m.in. o znaczeniu hoteli dla owadów, poznali pomysły i założenia eko bomb nasiennych, dowiedzieli się jakie owady najczęściej spotkamy na roślinach (np.budleja- motyle, lawenda- trzmiele, pszczoły itp.).
Ważną częścią imprezy był aktywny udział dzieci i młodzieży w pracach ogrodniczych i montażowych, które były wykonywane w powstającym ogrodzie, tj.:
Dzieci i opiekunowie wzieli udział w montażu poidełka: Wzięli odpowiedzialność za uzupełnianie poidełka wodą w upalne dni, dzięki temu będą mieli możliwość obserwacji ptaków oraz rozpoznawania gatunków, które będą z niego korzystać. Woda w ogrodzie stwarza dogodne warunki do bytowania ptaków i owadów, co wpływa na kondycje roślin i zwiększa różnorodność. Poidełko w czasie zimy można będzie wykorzystać jako karmnik dla ptaków.
Montaż domków dla owadów na rabacie różano – lawendowej: Dzieci i opiekunowie wzięli udział w montażu hoteli dla owadów (m.in. biedronek, pszczół, złotooków itp.) przy okazji został omówiony sposób wykonania takich domków i ich celowość.
Bomby ekologiczne ( nasiona kwiatów, roślin zamknięte w kulce z ziemi): chętne osoby mogły wykonać rzut bombą ekologiczną w wyznaczonej przestrzeni łąki. Mogły zaznaczyć swój rzut, poprzez wbicie spersonalizowanej tabliczki. Następnie mogły obserwować jak rozwija się ich własna mini łąka kwietna. Mogły zrobić zdjęcie terenu przed rozwojem bomby nasiennej i po skiełkowaniu nasion. Teren ten będzie wykaszany raz do roku, po przekwitnięciu i zawiązaniu nasion przez rośliny. Pokos zostanie zostawiony na miejscu aby nasiona nie zostały zabrane z pokosem.
Prace ogrodnicze: Istniejące rabaty zostały przebudowane tak aby stanowiły pożytek dla owadów w różnych porach roku. Dosadzone zostały rośliny miododajne i stanowiące pożytek dla owadów.
Spotkania informacyjne w Załużu i Wujskiem: W trakcie spotkań zostanie zaprezentowana idea realizacji projektu, którą przedstawią dzieci i młodzież uczestniczącą w jego realizacji.
Spotkania będą miały charakter otwartej dyskusji w trakcie, której omówione zostaną zrównoważone sposoby użytkowania gruntów nieprowadzące do niekontrolowanego wylesiania, formy prowadzenia gospodarki odbiegające od monokulturowej, czy unikanie urbanizacji wypierającej naturalne siedliska roślin i zwierząt. Uwagę poświęci się również problemom ekspansywnej eksploatacji np.: polowania lub przełowienie oraz zrównoważonego prowadzenia przydomowych ogrodów unikając sadzenia inwazyjnych gatunków roślin które wypierają rodzime gatunki stwarzając realne niebezpieczeństwo ich całkowitej utraty.
Realizacja projektu “BIOOGRODY szansą dla przyrody” pozytywnie wpłynie na kształtowanie postaw proekologicznych, a także w praktyczny i bezpośredni sposób zwiększy świadomość ekologiczną lokalnej społeczności. Zwiększenie wiedzy w zakresie bioróżnorodności pozwoli sukcesywnie minimalizować skutki agresywnej działalności człowieka powodującej coraz szybsze zanikanie gatunków roślin i zwierząt. Mamy ogromną nadzieję, że realizacja powyższego projektu przyczyni się do znacznej poprawy stanu środowiska naturalnego na naszym terenie.
